аты-жөні Халыкова Гулбану Рыскелдиевна 

орыс тілі мен әдебиеті пән мұғалімі, педагог-сарапшы

"Оқыту мен оқу үдерісін жақсарту мақсатында сабақты зерттеу әдісін қолдану" зерттеу сұрағы   бойынша 2022-2023 оқу жылында атқарылған жұмыстар        

Жұмыс бағыты : Білім сапасын арттыру

Жұмыс мерзімі (берілген бағыт бойынша)  1 жыл

Топ мүшелерінің ұстанымы: Сенімділік, белсенділік, жауапкершілік.

Топ  мүшелері:Мектеп басшылары, мектептің зерттеуші педагогі, сарапшы, модератор мұғалімдер,  деңгейлік бағдарлама бойынша сертификатталған мұғалімдер және ынталы топ мүшелері.

Мақсаты: 

• Оқыту мен оқу үдерісін жақсартуда   ұтымды әдіс-тәсілдерді қолдану
• Сыныптардағы А, В, С деңгейіндегі оқушылардың және жалпы сынып оқушыларының білім сапасын арттыру
• кездесетін кедергілерді бірлесіп анықтап, шешу жолдарын іздестіру;
• қатысушылардың жаңа идеяларды талқылап, ұсыныстар жасауына мүмкіндік тудыру;
• озық идеяларды насихаттау;

Міндеті: 

• Білім беру нәтижелерінің сапасын арттыру;
• Білімге қолжетімділіктің теңдігін қамтамасыз ететін   шараларды енгізу;
• Білім беру жүйесінде әріптестілікті дамыту үшін жағдайлар жасау;
• Оқыту мен тәрбиелеу жүйесінің бірлігін қамтамасыз ету;
• Ресурстарды жұмылдыру және білім беру жүйесінің тиімділігін арттыруды қамтамасыз ету;
• Бірлесіп жұмыстану, өзара тәжірибе алмасу, мұғалімдердің кәсіби біліктілігін арттыру арқылы оқушылардың білім сапасының оң нәтижеге жетуіне ықпал ету;

Күтілетін нәтиже:

- Мұғалімдердің оқытудағы жаңа технологияларды пайдалану іс-тәжірбиесі артады;

- Мұғалімдердің педагогикалық қоғамдастықта жұмыс істеу дағдылары қалыптасады;

- Мектепішілік  жағымды іскерлік қарым-қатынас орнап, бірлескен мектепішілік іс-шаралар жүзеге асады;

-шығармашылық топ  шеңбері кеңейеді;

population - аудитория. Білім беру үдерісінің қатысушылары 5 -сынып, себебі бастауыш сыныптан кейін бірінші жылы сынып болып қалыптасуына ықпал жасау. 

comparison - салыстыру. Сіз тағы да қандай əдістер, техникалар жəне тəсілдер қолдана аласыз?  ТРАНКРИПЦИЯ ƏДІСІ

Сабақ кезіндегі   барлық      айтылған сөздерді  жазу. Транскрипт - сабақтың ең негізгі мазмұнды айғағы.

5-сынып оқушыларының пәндер бойынша көрсеткен білім сапасына талдау.

Сыныпта 9 оқушы.5 қыз және 4 ұл.1-тоқсан қорытындысы бойынша сыныпта 2-үздік Жақсылықбай Балнұр,Нұрыш Мадина.4-екпінді Нұрғали Айкөркем,Еділқызы Кәусар,Тілеукен Ернар,Баймұха Нұрдана. 3-орташа Жайлаубай Бағдаулет,Азаматұлы Айбол, Айтқан Жомарт . Жалпы сынып бойынша білім сапасы-67%.Білім сапасын төмен көрсеткен пәндер жоқ.Жоғары білім сапасын көрсеткен пәндер- математика,жаратылыстану,қазақ әдебиеті,қазақстан тарихы.

Орташа білім сапасын көрсеткен пәндер-ағылшын,орыс тілі,қазақ тілі. Себебі  Жайлаубай Бағдаулет,Азаматұлы Айбол, Айтқан Жомарт ағылшын және орыс тілдерінен жиынтық бағалауды  орындауда тапсырманы өз бетінше  орындау қабілеттерін дамыту керек, және  сабаққа қабілеттері жеткіліксіз болуына орай  3-ке шықты.

Осы үлгермі төмен оқушылармен қосыммша  сабақ ұйымдастырылып, жекелей саралау тапсырмалары берілді .

FINER критерийлері

T  time – уақытпен шектелген. 1 жыл 

F       жүзеге асатын. Мұғалімде жеткілікті ресурстар бар ма?

Бар себебі жаңа мектеп қолданысқа берілді, мұғалімдер қайта даярлау курстарынан өтті.

I        қызықты. Бұл сұрақ тағы да кімге қызықты? Кәсіби өсуді мақсат еткен әріптестерге, жас мамандарға.

N зерделенген. Зерттеу сұрағы бұрын  зерделенген бе? Талдау нəтижесінде топтар сабақ жоспарында нені өзгертукерек жəне келесі сабақты кім өткізетіні туралы шешім қабылдайды.Желілік қауымдастық  жоспарын құрудағы жетекші мектеп пен серіктес мектептер іс-шара жоспарын  құру кезінде.

этикалық. 

Зерттеу біреуге зиян келтіруі мүмкін бе? қарым-қатынас. Зерттеу нəтижелері нақты кімге ықпалетеді?

Қарым-қатынас адамның өмірінің мәні. Гуманистік тәрбиенің басты әдісі-балаларға бізбен қарым қатынас жасау қуаныш сезімін бірге тануға бағытталады.

2.Терри Ласковски «Зерттеу сұрағына шығу»

Факт     проблема     санаты     тақырып/сұрақ

3.САБАҚТЫ ЖОСПАРЛАУ

Сабақ өтетін мұғалімнің өз бетінше сабаққа дайындалу үдерісі.

«Сабақты зерттеу» əдісі мұғалімдерге бір-біріне пайда əкелуге мүмкіндік береді, себебі осылайша олар өздерінің кəсіби білімдерін кеңейте алады.Бірақ ол үшін əріптестерге бірігуге немесе жұмыс тобын құруға мүмкіндік беретін ынтымақтастық орта қажет.

«Сабақты зерттеу» тəсілінің көмегімен сабақты жоспарлау үдерісінде жұмыс тобының мүшелері кəсіби тəжірибемен алмаса алады, оқудың тиімді тəсілдері, формалары жəне əдістерін қолдану бойынша идеялар ұсына алады.

Əрбір өткізілген сабақтан кейін команда жоспарларға өзгертулер енгізіп, сабақты бақылау жүргізілді. Сабақтан сабаққа қарай жоспар жақсара түсеті жəне мұғалімдер оқушылардың қажеттіліктерін ескере отырып, оқудың ең үздік стратегияларын анықтады.

Бірлесіп жоспарлауда мұғалімдерге сабақ жоспарын бүге – шүгесіне дейін талқылаудың қажеті жоқ, əсіресе олардың пəндері əр-түрлі болған жағдайда. Дегенмен жоспар басқа мұғалім қолдана алатындай сипатта болды.

Мұғалімдер нақты бірізділікті қолдана алды. Мысалы, қызығушылықты ояту кезеңін қалай жүзеге асыру.

Үй жұмысын тексеру, жаңа тақырыпты түсіндіру, формативті бағалауды жүргізу, инклюзивті оқытуды ұйымдастыру жəне сыни ойлауды       ды  дамыту туралы ойлану.

4.САБАҚТЫ ӨТКІЗУ/БАҚЫЛАУ

Сабақты зерттеуде бақылаудың фокусында оқушылар жəне олардың берілген нұсқауларға қалай жауап қайтаратыны болды.Оқушыларға тапсырмаларды барынша тиімді орындауға көмектесу үшін бақылаушыларда сабақ жоспарының көшірмесі, сабақта қолданылатын үлестірме материалдар, сонымен қатар жетекші қағидалары жазылған бақылау формалары болды.

Бақылау формалары – Lesson Study үдерісінің дəлелдемесі жəне есептілігі үшін пайдалануға болатын құжаттардың бірі болып табылады. топ жетекшісі ретінде  отырыста, коучинг- сабағында зерттеу сұрағына қатысты сабақты бақылау   формаларын əзірлеп ұйымдастырдып, бөлінген көшбасшылық қағидасын көрсеттім.

5.САБАҚТЫ ТАЛҚЫЛАУ /РЕВИЗИЯ

Сабақты талдау басты үш сұраққа негізделді:

Оқушылар қалайша сабақ мақсатына жетті?

Сабақты қалайша жақсартуға болар еді?

Бұл тəжірибеден біз не білдік?

6. ЗЕРТТЕУ НƏТИЖЕЛЕРІН ҚҰЖАТТАУ

7.ТƏЖІРИБЕ АЛМАСУ

Зерттеу нəтижелерін демонстрациялау үшін əрбір ұжым əртүрлі формаларды таңдап, жоспарлайды. Мысалы:

Мектеп педагогикалық кеңесі

Lesson Study тəсілі тиімді, себебі ол мұғалімдерге:

• Мұғалімнің пікірі бойынша балаларды оқыту барысында не болуға тиіс, ал шындығында жағдай қандай екендігі арасындағы айырмашылықты көруге;
• Оқытуды оқушылардың қажеттіліктерін барынша қанағаттандыратындай етіп қалай жоспарлау керектігін түсінуге;
• Мұғалімдердің кәсіби дамуын  желілік қоғамдастығы аясында іске асыруға;
• Lesson Study мүмкіндіктерін өзінің педагогикалық тәжірибесінде қолдануға мүмкіндік береді;

«Оқушы үні»

(қоңырау кезінде)

 Оқу өмір бойына қалыптасады және жүйелі білім алу болып табылады.  Сондықтан оқу үдерісін жақсартуға өте үлкен дайындық керек :

• Физиономиялық,менталды,эмоционалдық тұрғыдан оқушыны дайындауымыз керек 
• Процесс, идеялардан мағынаны алудың бірнеше мүмкіндігі. (сыныптағы оқушының кейбіреулерінің түсінбей қалғанына мән беру, ҚМЖ құруда аудиал, визуал, кинестетик) балаларды нақты білу
• 
  

«Әлихан Бөкейхан атындағы орта мектеп»

 коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Арнайы педагогтың сабақты зерттеу арқылы оқушылардың білім сапасын арттыру бойынша атқарған жұмыстар есебі.

Мақсаты:Үлгерімі төмен оқушылармен  жыл бойы жұмыс жүргізе отырып, жеке тұлғалық мүмкіндіктерін ашуға көмектесу, пәнге деген қызығушылығын арттыру, мемлекеттік білім стандартын меңгеруіне ықпал жасау.

Міндеттері:

1. Оқушының жақын және өзекті аймағын анықтау

2. Әліппе,ана тілі және  математика пәндеріне  деген қызығушылығын арттыру.

3. Функционалдық сауаттылығын  дамыту, оны қоғамда өмір сүруге дайындау.

Күтілетін нәтиже:

• Оқу бағдарламасының міндетті деңгейін орындайды
• Ынта- жігері, өздеріне  сенімі артады, пәнге деген қызығушылығы оянады 

    Өзектілігі:

Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыта отырып, аталған пәндер бойынша білім стандартын меңгертуге қолданатын  тиімді әдіс –тәсілдер. FINERкритерийлерібарPICOTзерттеу сұрағынқою моделі

population-аудитория. Білімберу үдерісініңқатысушылары Психологиялық – педагогикалық қолдау бірлестік негізіндее жүзеге асады.Психологиялық-педагогикалық қолдау қызметінің құрамына: мектеп директоры, педагог-логопед, педагог-психолог, арнайы педагог, әлеуметтік педагог сабақ беретін мұғалімдер, топ жетекшісі Гульназ Сабетқанқызы , директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары Айнур Тояшевна,мектеп психологі Баян Төлендіқызы.

Елесееваның әдістемелік нұсқаулығына сүйене отырып 2а,2в,3а т.б формалары арнайы мамандар және пән мұғалімдері толтырылды.Зерттеу жұмысын командалық бірлескен жұмыстың нәтижесінде міндетті түрде нәтиже береді.

«Әлихан Бөкейхан атындағы орта мектеп» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің 3 сынып оқушылары Айтхан Шолпан және Айтхан Айманмен жүргізілген әдіс – тәсілдер.

«Сатылай оқыту әдісі» 

Мақсаты: жеңілден қиынға қарай оқу, дағдыларын қалыптастыру.

1 Б у                                               

2 Ә-ке

3 О-тан

4 Жас

5 Ба - ға 

6 Аң-сар

7 Құ-мы-ра

8 Са-на-мақ.

9  Қар-лы-ғаш

11 Жал-қау-шы-лық.

12  Сөздерді оқу

13 Мәтінді оқу 

14 Мәтіннің   мазмұнын айту

«Кемпірқосақ әдісі»

Мақсаты: оқушылардың бір таңбалы сандарды қосу және азайту амалдарын жеңіл тәсілмен меңгерту. Мысалы: 0+9=9 1+8=9  2+7=9 3+6=9 4+5=9

9 санның құрамын шығару жолдары.

«Ондықтан аттап қосу және азайту әдісі»

Мақсаты: санды жіктеу арқылы ондыққа толтыру.

9+5=14

9+5=9+1+4=14

17+5=7+3+2=12

8+7=8+2+5=15

9+8=9+1+7=17

8+3=8+2+1=11              7+5=7+3+2=12

1

11 – 8 = 11 – 1 – 7 = 3                 18 – 9 = 18 – 8 – 1=9

                                                                       1     8

«Ретімен белгіле   әдісі»

Оқушылардың зейінін дамыту және есте сақтау  мақсатында  қолданатын әдіс.
 Нұсқау: Геометриялық пішіндерді үлгіге сәйкес таңбаларды ретімен белгілеп шығады.

• 
  
• Лабириринттің пайдасы
•  Көру жадын жаттықтырады, бала дұрыс және бұрыс жолдарын есте сақтау керек.
• Табандылық пен шыдамдылық  дамытады.
• Тұрақты көру назарын жаттықтырады.
• «Қиын жағдайдан» шығудың жолын іздеуге ынталандырады.
•  Бала өздігінен ойнауды және оқуды үйренеді.
• 
  

Пиктограмма әдісі –  Бұл әдіс бейнелі жадыны жаттықтыруға есте сақтау қабілетіне   арналған әдіс.

Тапсырма: екі бағанда суреттер жұппен бейнеленген. Мүмкіндігінше жаттауға тырысу керек. Келесі суреттен жоғалған суреттерді табу керек

Арнайы педагогтың қызметінің негізгі мазмұнына оқу әрекеттін мөлшерлеу оқу білімін,икемділігі мен дағдыларын меңгерудегі қиындықтарды жеңу жатады.

       Қарым – қатынас –адамдар өмірінің мәні. Гуманистік тәрбиенің басты әдісі – балаларға бізбен қарым –қатынас жасау қуаныш сезімін бірге тану, бірлескен еңбек,ойын,демалу қуаныш жеткізу. Осы бірлескен жұмыс нәтижесінде оқушылардың сабақ үлгерімі оң нәтиже көрсетті.

2021-2022 оқу жылы.Оқушы білімі туралы көрсеткіш сапасы.

2022-2023 оқу жылы    ІІІ-тоқсан бойынша оқушының білім көрсеткіші 

FINERкритерийлері

F       жүзеге асатын.Мұғалімде жеткіліктіресурстарбар ма?

Бар себебі жаңа мектеп қолданысқа берілді. Техникалық база толық интернет ресурстары толық қол жетімді. Ұстаздар білімін жетілдіру мақсатында бірнеше курстардан өттіп, аудандық , облыстық семинарларға қатысып тәжірибелерімен бөлісті.

I        қызықты.Бұлсұрақтағыда кімге қызықты? Кәсіби өсуді мақсат еткен әріптестерге, жас мамандарға, ізденісте жүрген ұстаздарға.