2) оқу процесінде баланың психологиялық-педагогикалық мәртебесін және оның психологиялық даму динамикасын мониторингтеу; білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу қызметін дараландыруға жәрдемдесу; 

3) білім алушылардың жеке ерекшеліктері мен ерекше қажеттіліктерін ескере отырып, оқыту нәтижелеріне қойылатын мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын орындауға жәрдемдесу болып табылады; 

4) әлеуметтік қауіпсіздік, психологиялық денсаулық проблемаларын еңсеруге және деструктивті мінез-құлық нысандарының алдын алуға, білім алушылар мен тәрбиеленушілерді бейімдеу, оқыту және тәрбиелеу қиындықтарына бағытталған жеке дамыту және тҥзету-дамыту бағдарламаларын әзірлеу және енгізу; 

5) жаңа әлеуметтік тәжірибені саналы және белсенді түрде беру арқылы білім алушылар мен тәрбиеленушілердің бойында өзін-өзі дамытуға және өзін-өзі жетілдіруге әмбебап оқу дағдыларын қалыптастыру мен қабілеттерін дамытуға жәрдемдесу болып табылады; 

6) білім беру процесіне қатысушыларға, олардың жеке құқықтарына қысым жасамай, өзара көмек, эмпатия, жауапкершілік, өзіне сенімділік, шешім қабылдау қабілеті, белсенді әлеуметтік өзара іс-қимыл қағидаттарын тәрбиелеу мен қалыптастыруға жәрдемдесу болып табылады; 

7) Білім беру ұйымының психологиялық-педагогикалық, әлеуметтік қолдау саласындағы ғылыми және практикаға бағдарланған жетістіктерін тарату және практикаға енгізу болып табылады; 

8) білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жеке мҥмкіндіктері мен ерекше қажеттіліктерін ескере отырып, оларды әлеуметтендірудің тиімді жағдайларын жасау ҥшін білім беру процесіне қатысушыларға психологиялық-педагогикалық сҥйемелдеу көрсететін педагогтер мен мамандардың пәнаралық, командалық өзара іс-қимылын қамтамасыз ету; 

9) білім беру ұйымының алқалы органдарымен және білім беру, денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау, ішкі істер мүдделі органдарымен өзара іс-қимыл жасау болып табылады 

Педагог-психолог                      Б.Т.Қазыбаева

• Психологиялық диагностика
• Психологиялық түзету-дамыту
• Психологиялық алдын-алу
• Психологиялық кеңес беру
• Психологиялық ағарту

Бұл психологиялық қызметтің І –ші жарты жылдық бойында сараптамалық жұмыстың нәтижесі:

Қараша-желтоқсан айлары бойынша диагностикалық жұмыстар саны -16. Оқушылармен жүргізілген диагностикалық жұмыстар-7, ата-аналармен-1, мұғалімдермен-1.

Ағартушылық жұмыстар саны -6. Оқушылармен-4, ата-аналармен-1, мұғалімдермен-1. 

Жеке кеңес алғандар саны-9. Оқушылармен-9, ата-аналармен-4, мұғалімдермен-2.

Топтық кеңес алғандар-25. Оқушылармен-12, ата-аналармен-6, мұғалімдермен-5.

Түзету –дамытушылық жұмыстар саны-6. Жеке-3. Топтық-3.

1-сынып оқушыларының мектепке бейімделуі жөнінде анықтама.

       Мектебімізде 2023-2024 оқу жылында 1сыныбында 5 оқушы бар. Оның ішінде қыз бала-0. Ұл бала-5. 

Оқушылар мектеп жарғысындағы оқушының міндеттері мен ережелерін үнемі сақтап отырады.   Күн тәртібінің орындалуы, мектеп формасының сақталуы, күнделікті толтыруы жақсы жағдайда. 1 сыныбының жетекшісі: Джетбисбаева Алия.Білімі жоғары педагог сарапшы маман. Бұл сыныптың да сынып жетекшілерімен  қарым-қатынасы жақсы деңгейде, оқушылар сабаққа көтеріңкі көңіл күймен келеді. Сынып жетекшілер оқушылармен  жеке, топпен, жалпылама жұмыс жасайды.  

        Сынып жетекші сынып оқушыларының мектеп өміріне бейімделуіне жағдай жасауда, оқушылар денсаулығын сақтау мақсатында күнде ертеңгілік жаттығу, сабақ барысында кемінде екі рет сергіту жаттығулары жүргізіледі. Ата-ана тарапынан үйдегі оқытуға   қадағалу орташа.     

        Мектеп психологының жұмыс жоспары бойынша 14 қараша бірінші сыныптардың бейімделуін бақылау жүргізілді. Оқушылардың мектепке бейімделуі қалыпты жағдайда деген қорытынды жасалды.

Қараша  айында 1 сынып оқушыларынан  «Баспалдақ әдістемесі», «Социаметрия» әдістері  алынды.  Мақсаты: Баланың өзін-өзі бағалау деңгейін және достары арасында  орынын  анықтау. Қатысты: 5 оқушы.  

Қорытынды: Сынып оқушыларының мінездері ауыспалы соған байланысты бір-бірімен қарым-қатынастары да ауыспалы. Оқушылардың өздерің бағалауы жақсы, екі оқушы төмен.

Сыныптың қарым-қатынасы орташа деңгейде. Коррекциялық жұмыс: Сыныппен тренинг өткізу. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамытуға арналған әдістермен жұмыс.

14.11.23 күні 1 сынып оқушыларынан Керн-Йерасек тестті алынды. Мақсаты: Оқушының оқуға дайындығын анықтау.

Қорытынды: Оқушының оқуға дайындығын зерттеу барысында -2 оқушы орташа деңгейді, және 3 оқушы жақсы  деңгейді көрсетті. Оқушының оқуға дайындығын нормаға сай 3 сай емес 2 оқушы . Мектепке бейімділігі қалыпты жағдайда емес 2 оқушымен жеке жұмыс жасалады.

«Оқушылардың зейіні мен оқу мотивациясын» анықтау мақсатында арнайы тапсырмалар алынды. Тапсырмалар арқылы оқушылардың зейіннің тұрақтылығы, мектеп пен сыныптастары арасындағы бейімделуі мен беделі анықталды. Сыныптың оқу мотивациясы төмендегідей.

Сыныптың қарым-қатынасы жақсы. Жазу, оқу, сызу, сөздік қорлары жалпы сыныптың орташа деңгейде сынып жетекшінің тәжірбиелігінің арқасында қалыптасып келеді. Мектепке бейімделуі қалыпты.  Коррекциялық жұмыс: Сыныппен тренинг өткізу. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамытуға арналған әдістермен жұмыс.

16.11.23 күні 1 сынып оқушыларымен оқушылардың мектепке бейімделуін анықтау.  Оқушылардың бір-біріне деген қарым-қатынасын бақылау мақсатында  «Кел танысайық» тренингі өтті. Барлық оқушылар белсенді қатысты. Өздерінің сүйікті істері, достары, мектепте оқығандары ұнайтындарын айтты.

Сондай- ақ   тренинг барысында  баланың өзін-өзі бағалау деңгейін және достары арасында   орыны  анықталды.Сынып оқушылары тату, кейде мінездеріне байланысты өзгеріп отырады. Өз ойларын еркін анық кейде жеткізе алмайды. 

3.11.23 күні 2  сынып оқушыларымен  «Мен және отбасым» тақырыбында сурет салып алынды.Мақсаты: Оқушылардың отбасындағы рөлі мен қарым-қатынасын анықтау.Қатысқан оқушылар саны- 6.

12.12.23 күні  3сынып оқушыларымен оқушылардың  өзін-өзі бағалауын анықтау.  Сынып арасындағы қарым-қатынасын бақылау. Мінез ерекшеліктеріне мән беру  мақсатында тренинг өтті. Қатысқан оқушылар саны-5. Тренинг барысында оқушыларға психологтың қызметі, қандай көмек көрсетілетіндігі айтылды. Оқушылар өз ойларын ортаға салып, пікір алмасты. Оқушылардың өздерін қаншалықты бағалайтындықтарын танымдық қабілеттерін анықтау анықтау мақсатында жазбаша жұмыс берілді. Оқушылар өз беттерінше орындады  жазды.Жаттығу қорытындысы бойынша оқушылардың көбінің танымдық қабілеттері орташа екені байқалды. Сонымен қатар отбасының қарым қатынасын анықтау мақсатта Отбасы суреті салғызылды. 

    Оқушылардың есте сақтау, криативті ойлауын дамыту мақсатында «Сызықтарды екі қолмен жалғастыр» жаттығуы берілді. Оқушылар екі қолмен жазғанда басында аздап қиналды. Біра-ақ тапсырма балаларға өте ұнады.  Оқушылардың көңіл күйлерін көтеру үшін тренинг соңында «Айдаһар» ойының ойнады. Қорытынды: Тренинг барысында, жаттығуларды орындағанда ерекше бақылау мен арнайы жұмысты қажет ететін оқушылар анықталды. Олар: Батырхан Жалғас баяу, бейімделуі ұзақ). Аталған балалармен алдағы уақытта тренингтер өткізіліп, психологиялық түзету жұмыстары жүргізіледі.

08.12.23 күні 4 сынып оқушыларымен социаметрия әдісі алынды. Қатысқан оқушылар саны-8 Мақсаты: Оқушылардың оқу мотивациясын анықтау. Сынып арасындағы оқушылардың қарым-қатынасын байқау. Оқушылардың сынып жетекшісімен, пән мұғалімдермен қарым-қатынасын анықтау.

Сынып оқушылары бір-бірімен ара қатынастары жақсы. Мұғалімдермен қарым-қатынасы жақсы. Жалпы сыныптың сөздік қоры жақсы дамыған. Қиялдары, есте сақтау қабілеттері жақсы. 

Қиындық тудыратын пәндері: Екі оқушыға ағылшын,орыс т, матем.  екі оқушыға-математика пәні.

Ұнататын пәндері: музыка, қазақ тілі, әдебиет, сурет, дене тәрбиесі. Сынып оқушылары бос уақыттарында кітапханаға барады. Үш оқушы Нұрәли, Жарқын және Мирас күреске қатысады.

Қорытынды. Жалпы сыныптың оқу мотивациясы мен бір-біріне деген қарым-қатынастары жақсы.  Мектепішілік сайыстарға, мерекелік іс-шараларға белсенді қатысады. Оқушылар сынып жетекшесімен жақсы қарым-қатынаста.

Бақылауды қажет ететін 1 оқушы Мирас. Сөздік қоры аз, тұйық өте жуас мінезі бар. Бейімделуі орташа. Шектелген ортада ғана ашылады. 

Оқушылардың орта буынға бейімделуі барысында жүргізген жұмыстар туралы анықтама.  Желтоқсан 2023 ж.

Мектебімізде 5сыныбында 9 оқушы, оның ішінде  4- ұл, 5-қыз оқиды. Мектеп жарғысындағы оқушының міндеттері мен ережелерін үнемі сақтап отырады.  Күн тәртібінің орындалуы, мектеп формасының сақталуы, мектепішілік шараларға қатысуы жақсы.

                5 сыныбының орта буынға бейімделуі жақсы. Анықтау мақсатында оқушылардың оқу әрекетінің мотивациясына арналған сауалнама алынды.

Сауалнама нәтижесінде сынып оқушылардың көбі жақсы көңіл күймен келетіндіктерін айтты. Оқушылардың пәнге деген көзқарастарын анықтаудаАйман Шолпан,Әлихан Ақпейіл ағылшын, орыс тілі  пәндерінен оқуда аздап қиналатындықтарын көрсеткен. Ақпейіл математика сабағынан да қиындық тудыратындығы анықталды. 

Оқушылардың барлық мұғалімдер мен және сынып жетекшілермен қарым- қатынасы өте жақсы.  Оқушылардың есте сақтау қабілетін анықтау барысында 5  сыныбы бойынша есту арқылы есте сақтау-  25% , көру арқылы есте сақтау-  55%, көріп –қайталау арқылы есте сақтау- 75% нәтиже көрсетті.

   Сынып оқушыларымен «Мен өмірді сүйемін», «Мен және менің әлеуметтік рөлім» , «Өз мінез құлқынды қалай тәрбиелейсің?» атты тақырыптар да психологиялық тренингтер  өтілді .Онда оқушылар өздерінің жас ерекшеліктеріне қарай нені білу керек екендігін білді. 5- сыныптың бастауыш сыныптан қандай айырмашылықтары бар екендігі туралы ойларын ортаға салды. 

    Оқушыларға мейірімділік, көңіл-күй, пәнге деген қызығушылық (көрнекіліктер),  мұғалімнің көңіл аударуы қажет.  Оқушыларымыздың мінез-құлқына келетін болсақ , мұғалім зейінін көбірек қажет ететін оқушылар бар. Олар: Айтқан Айман,Шолпан (өте жуас), Құрманғали Әлихан (ұшқалақ тынымсыз).  Жалпы 5-сыныптың бейімделуі қалыпты жағдайда өтуде.

17.11.23 күні  5 сынып оқушыларынан  сауалнама алынды. Қатысқаны:9. Мақсаты: Оқушылардың оқу мотивациясын анықтау. Сынып арасындағы оқушылардың қарым- қатынасын байқау. Оқушылардың сынып жетекшісімен, пән мұғалімдермен қарым-қатынасын анықтау.Сауалнама нәтижесінде сынып оқушылардың көбі жақсы көңіл күймен келетіндіктерін айтты. 

 Жеке жұмыс істеуді қажет ететін бір оқушы Құрманғали Әлихан.Өте ұшқалақ, өз ойын ашық айта алады .Артық сөз көп айтады. Бойында бір қорқыныш бар. Ренжігіш тұстары да байқалды. Өзін жалғыз сезінеді. 

Коррекциялық жұмыс: сынып ұлдарымен, қыздармен жекелей кеңес өткізілді. Жеке жұмыс жүргізілуде. Үйірмелерге қатысуға бағыт беру.

08.12 күні 7 сынып оқушыларынан сауалнама алынды. Мақсаты: Оқушылардың оқуға деген көзқарасын білу, жан жақты зерттеу. Сынып арасындағы оқушылардың қарым- қатынасын байқау. Оқушылардың сынып жетекшісімен, пән мұғалімдермен қарым-қатынасын анықтау.7 сынып оқушылары бір-бірімен өте тату. Мұғалімдермен қарым-қатынасы жақсы. Сабаққа ынталары жақсы. Сынып жетекшімен ара қатынастары жақсы.  Оқушылардың 3.11-10.11 күндер аралығында 5-11 сыныптар арасында оқушылардың оқу мотивациясын анықтау мақсатында сауалнамалар алынды.17.11.23 күні 8 сынып оқушыларымен «Мен өмірде қандай жетістікке жете аламын?» тақырыбында тренинг сабақ өтті. Қатысқан оқушылар саны: 16 Мақсаты: Балалар арасындағы қарым-қатынасты нығайту, адамгершілік қасиетін жоғарлату. Өмірде өз орындарын дұрыс табуға көмектесу.

22.11.23 күні 11 сынып оқушыларынан тест алынды. Қатысқан оқушылар саны:3. Мақсаты: 11 сынып оқушылардың қандай пәнге деген қызығушылықтарын анықтау. ҰБТ-да таңдаған пәндерін білу.Барлық оқушылар толық жауап берді. 22.11 күні 11 сынып оқушыларының ата-аналар жиналысы өтті. Жиналыс барысында болашақ түлектердің таңдау пәндері, ата-ана тарапынан қолдау көрсету сынды психологиялық кеңес ұсынылды. «Мамандық таңдауда ата-ананың рөлі» тақырыбында ата-аналардан сауалнама да алынды.

7.12.23 күні 7-11 сынып оқушыларынан зорлық зомбылықты анықтау мақсатында тест алынды, тест нәтежиесі ауданға жіберілді.   Оқушылардың интернетке тәуелділігін анықтау және Буллинг, Кибербулинг туралы видео ролик көрсетіліп психологиялық кеңестер беріліп  түсіндіру жұмыстары да жүргізілді. Қандай әлеуметтік желілерді қолданатының білу. Сауалнама нәтижесі бойынша оқушылар инстраграм, ватцап желілеріне кіретінін жазған. Күніне қанша уақыт отырасың 1-2 сағат интернетті қолданады.

Не үшін қолданасың сауалына оқушылар достарымен сөйлес, ән тыңдау, ойын ойнау, ютубта отыру деп жауап берді. 1 оқушы ойын ойнайды. 1 оқушы қажетті ақпарат алуға және достарымен сөйлесуге, екі оқушы музыка тыңдайды.

6. Сабақта инернетті қолдана ма? Сондай-ақ оқушылардың 100 пайызы сабақ үстінде интернетті мүлдем қолданбайтындығын көрсетті. Оқушылардың әлеуметтік желіліге күніне 1-2 рет қолданатындығы анықталды.

Қорытынды: Сынып оқушыларың интернетті, әлеуметтік желіні қолдану біледі, интернетке деген тәуелділік жоқ екендігі байқалды.

2022 жылдың 4 қазан күні сынып жетекшілерінен сауалнама алынды.  Мақсаты: Сыныптағы проблемалық ахуалды, беделді, тұйық оқушыларды анықтау. Сауалнама көмегімен жеке оқушыларды  зерттеу. Сауалнама 7 сұрақтан құралған. Жалпы сынып жетекшілер саны 11. 

Сауалнама нәтижесінде келесілер анықталды. Жалпы мектепішілік сыныптың сынып жетекшілермен қарым-қатынасы: «Жоғары» - 6, «Орташа»-11, «Төмен»-2. Жалпы мектепте -тұйық оқушы, өз ойын ашық айта алмайтын ұялшақ оқушылар саны-9. (Айткан Айман мен Шолпан,Ұзақ Ақпейіл, Нұржігітқызы Айша, Батырхан  Жалғас, Молдажан Айзере, Бахытнұрұлы Мақсат, Айтқан Сымбат, Молдажан  Орынбасар).    

Ұстаздардың тіл табыса алмайтын оқушылар жоқ.  Агрессивті мінез-құлықты оқушылар саны-2. ( Нұрахмет Н, Нұрахмет М.) Қорытынды: Оқушылардың оқу мотивациясы мен ұстаздармен қарым-қатынасын анықтау мақсатында   сауалнамалар алынып, психологиялық диагностика жүргізілеіп, анықталған оқушылармен психологиялық түзету жұмыстары жүргізіледі.

28.11 күні мұғалімдер арасында  «Ұжымды біріктіру. Эмоциялық көңіл күйлерің көтеру» мақсатында тренинг өткізілді.Сонымен қатар мектепшілік есепте 3 оқушымен Тәуекел топ оқушылармен жоспар бойынша жеке жұмыстар  сынып жетекшілермен бірлесіп  жүргізіліп бақыланып отырады. Ата- аналарды қолдау орталығымен бірлесе ата аналар жиналысында тренинг жаттығу жұмыстары жүргізілуде. Оқушыларға апта сайын дәріс сабақтар өткізіліп тұрады. Ата-аналарға жиналыс өткізіліп презентациямен, жалпы бағдарлама туралы ақпарат берілді. Бағдарлама соңында оқушылардан сауалнама алынып, қорытындысы шығарылды.

22.11.23 күні қызбалалардың қауіпсіздігі мен сауаттылығын арттыру. Ерте жүктіліктің алдың алу  мақсатында 7-11 сынып қыздары арасында дәріс сабақ өтті. Қыздарға ерте жүктіліктің зияны жөнінде. Адам денсаулығы мен болашағына   тигізер зардабы жөнінде қыздар ұйым жетекшімен бірлесе жан- жақты түсіндіру жұмысы жүргізіліп видеоролик слайдтар көрсетілді . 

 Дәріс барысында қыздарға презентация көрсетілді. Етеккір жөнінде ақпарат берілді. Мектеп психологы қыздардаға кеңес беріп жан- жақты түсіндіру жұмыс жүргізілді. 

Дәріс қорытындысы бойынша: 7-11 қыздары ақпарат көздерімен таныс, бастапқыдан қарағанда ерте жүктіліктің қаншалықты зиян екендігі анық түсіне біледі. Қыздарға ата-ана қамқорлығы мен мейірім жетіспейтіндігі жөнінде ата-аналарды  хабардар ету. 

19.12 күні МАД тобының оқушыларымен жұмыс жүргізілді. Мақсаты оқушылардың бейімділігін, есте сақтау, сөздік қорларын, зейін аударуын анықтау. 

20.12 күні мектепішілік ата-аналар жиналысы өтті. Жиналыста  І-ші жарты жылдық бойынша мектеп психологының жүргізілген жұмыстардымен ата-аналарға есеп берілді. Қысқы демалыста балалардың қауіпсіздігі, әлеуметтік желі мен интернетті оқушылар тиімді пайдаласын деген ата-аналарға кеңестер ұсынылды.Ай сайын жағымсыз сайтқа кірген оқушыларды анықтау мақсатта арнайы тексеріліп ауданға мәлімет беріліп отырмыз тексеру нәтежиесінде мектеп оқушылары анықталған жоқ.  

Мектеп психологы: Б.Т.Қазыбаева

Сынып жетекшілер мен мұғалімдерге ұсыныстар: 

1. Оқушылардың дарындылық бағытын өз күшіне, қызығушылығына сай дұрыс таңдауды үйрету;

 2. Тапсырманың қиындығын обьективті және субьективті бағалауға үйрету; 

3. Берілген тапсырманы қорытындылап, нәтижесін шығарған соң, балаға нақты бағасын қою (асырмай, түсірмей); 

4. Тест бойынша «спиральді қозғалыс» әдісіне үйрету; 

5. Оқушыға өз-өзің ұстай білудің өзі өнер екендігін ұғындыру; 

6. Оқушының қабілетіне сай тапсырмалар бере отырып, қателіктерін түсіндіріп, оны жөндеуге бағыт-бағдар беру; 

7. Оқушының маужыраңқы күйден арылуға, тез жинақталуға, өзіне деген сенімділігін арттыруға көмектесу; 

8. Оқушылардың организмі сақтандыру шегіне сүйенеді, жүйке жұқару жүйесінің болдырмауына, басты жұмсалған шығынды өнім энергиясына, өзімен күресуді, өз еңбегімен, өз мінез-құлығымен, өзінің жағдайымен күресуге үйрету; 

9. Уақытты үнемдеп, тез ойлауға, шапшаңдылыққа дағдыландыру; 

10. Танымдық процестерін (ойлау, есте сақтау, зейін қою қабілеттері) дамыту; 

11. Оқушылардың пәндерге деген қызығушылықтарын ояту; 

12. Оқу мотивациясын арттыру; 

13. Оқушыға қандай да шағын (кішкентай) жаңалық ашуына мүмкіндік беріңіз; 

14.Есіңізде болсың!Бала- толығымен кемшіліктерден, денқойлықтардан және жолы болмаушылықтарынан тұрмайтынын ұғындырыңыз; 

15. Үздік немесе үлгермейтін, шапшаң немесе баяу, жеңіл немесе ауыр мінезді кез-келген бала өзіне тән сүйіспеншілікке, сыйластыққа және бағалауға лайық екенін ұмытпаңыз; 

16.Барлық жоғары талапты мақтаудан бастаған жөн; 

17. Эмоционалдық жағдайы қаншалықты жоғары деңгейде болса оқуда соншалықты мүмкіндігі мен табысқа жететінін әрдайым айтып жүріңіз.

ЖАС ПЕДАГОГТАРҒА КЕҢЕС 

1. Оптимист болыңыздар! 

2. Ең бастысы мынаны ұмытпаңыздар: балалар-олар да үлкендер; 

3. Ештеңеден қорықпаңыз: тәжірибелі ұстаздарға арқа сүйеңіз; 

4. Ата-аналармен қалай қарым-қатынас жасау керек? Балалармен қалай қарым-қатынас жасасаңыз, олармен де дәл солай болыңыз. Үлкендер-олар шаршаған үлкен балалар тәрізді; 

5. Әкімшілікпен қарым-қатынаста мына техниканы ұстаныңыз: Барлығына келісім беріңіз(сізге кеңес берсе де, бұйрық берсе де. Бірақ, өзіңіз дұрыс дегенді ғана істеңіз). Мансап қумаңыз; 

6. Ұмытпаңыз: педагогикада сыныпқа алғаш кірген кезіңіз; алғашқы сабақтар, алғашқы танысулар-барлық алғашқы нәрселер үлкен маңызға ие; 

7. Мына ережені ұстаңыз: егер де сіз балаларға ең алдымен еркіндік беріп, одан кейін қаталдыққа барсаңыз-олар сізді ұнатпайды; ал керісінше бірінші қаталдық танытып, одан кейін босатсаңыз-олар сізге риза болады; 

8. Есте сақтаңыз: сіздің ең басты жұмысыңыз-балалармен қарым-қатынас жасау; 

9. Балалардың көзінше жұмыссыз отырмаңыз; 

10. Өзіңіздің жылуыңызды кім қажет етсе содан аямаңыз; 

11. Мұғалім-әрқшан бірқалыпты, нық, сенімді, жақсы көңіл-күйде болуы тиісті; 

12. Оқушылармен амандасып жүріңіз, бұл өте маңызды;

13. Өзіңіздің оқушыларыңыз туралы білуге ұмтылыңыз. Олар қалай оқиды, тұрмысы қалай, бұрын қандай болған. Бұл сізге педагогикалық талдау жасауға көмектеседі; 

14. Өз қателігіңізге ұялмаңыз. Балалар үлкендерге қарағанда қатені үнемі кешіреді; 

15. Шешім қабылдарда күдіктенсеңіз, ең жақсысы-асықпаңыз; 

16. Өз-өзіңізді таңертең, күндіз, кешке 3 рет мақтаңыз. Ойлану сіздің ең басты мақсатыңыз; 

17.Бала да болып көріңіз. Балалармен ойнаңыз, күліңіз, секіріңіз. Өзіңіздің мұғалімдігіңізді балалық шағыңыздың жалғасы сияқты қабылдаңыз. Ұстаз – жаратылысынан өзіне айтылғанның бәрін жете түсінген, көрген, естіген және аңғарған нәрселердің бәрін жадында жақсы сақтайтын, ешнәрсені ұмытпайтын, алғыр да, аңғарымпаз ақыл иесі...., мейлінше шешен, өнер-білімге құштар, аса қанағатшыл, жаны асқақ және ар-намысын ардақтайтын, жақындарына да, жат адамдарына да әділ...., жұрттың бәріне..., жақсылық пен ізгілік көрсетіп..., қорқыныш пен жасқану дегенді білмейтін батыл, ержүрек болуы керек. 

Әл-Фараби Жас маманға сабаққа дайындаларда берілетін кеңестер 1.Оптимист болыңыздар! 

2.Ең бастысы мынаны ұмытпаңыздар: балалар-олар да үүлкендер; 3.Ештеңеден қорықпаңыз: тәжірибелі ұстаздарға арқа ссүйеңіз;

 4.Ата-аналармен қалай қарым-қатынас жасау керек? Балалармен қалай қарымқатынас жасасаңыз, олармен де дәл солай болыңыз. Үлкендер-олар шаршаған үлкен балалар тәрізді;

 5.Әкімшілікпен қарым-қатынаста мына техниканы ұстаныңыз: Барлығына келісім беріңіз(сізге кеңес берсе де, бұйрық берсе де. Бірақ, өзіңіз дұрыс дегенді ғана істеңіз). Мансап қумаңыз; 

6.Ұмытпаңыз: педагогикада сыныпқа алғаш кірген кезіңіз; алғашқы сабақтар, алғашқы танысулар-барлық алғашқы нәрселер үлкен маңызға ие; 

7.Мына ережені ұстаңыз: егер де сіз балаларға ең алдымен еркіндік беріп, одан кейін қаталдыққа барсаңыз-олар сізді ұнатпайды; ал керісінше бірінші қаталдықтанытып, одан кейін босатсаңыз-олар сізге риза болады; 

8.Есте сақтаңыз: сіздің ең басты жұмысыңыз-балалармен қарым-қатынас жасау; 

9.Балалардың көзінше жұмыссыз отырмаңыз;

 •Берілген сынып оқушыларына ең нәтижелі әдіс тәсілдерді таңдап алыңыз. •Таңдаған тәсілдеріңіз бен өз мүмкіндіктеріңізді келістіре отырып, сабақтағы өзіңіздің іс-әрекетіңізді анықтаңыз. 

•Сабақтың құрылысы мен барысын ойластырыңыз. 

• Барлық дайындықтарыңызды жоспарға немесе конспектіге жазып алыңыз. •Іштей немесе дыбыстап жоспардың түйінді жерлерін қайталаңыз. 

• Сабақты қоңыраумен аяқтаңыз.Кезекшіге өз міндетін ескертіңіз. 

•Орынсыз ескерту жасаудан аулақ болыңыз 

• Сабақ үстінде өзге жұмыспен айналысатын оқушыларға көбірек сұрақтар қойып, зейінің өзіңізге аударыңыз.

 •Кабинетке қоңыраудан сәл бұрын келіңіз. Кабинеттің сабаққа дайындығын /жиһаздың дұрыс тұрғанын, тақтаның таза екенін, көрнекіліктердің дайындығына көз жеткізіңіз. Сыныпқа соңғы болып кіріңіз. Барлық оқушының ұйымдаса қарсы алғанын талап етіңіз. Сыныпқа көз жүгіртіп, әсіресе тәртібі нашар оқушыларға міндетті түрде көз салыңыз.Оқушыларға ұйымдасқан сабақтың көркемдігін көрсетуге тырысыңыз, тек бұған уақытты бірте – бірте аздатыңыз 

•Сынып журналынан өз пәніңізді іздеуге уақыт жұмсамаңыз. Оны қоңырауда дайындап қоюға болады. Кезекшілерді мұғалімнің үстеліне сабаққа келмегендердің аты-жөні жазылған парақты қалдыруға үйретіңіз. 

•Сабақты батыл бастаңыз.Оқушыларға: кім үй тапсырмасын жасамай келді ? деген сұрақты қоймаңыз.Бұл сауал үй тапсырмасын орындамауды күнделікті іс сияқты қылып көрсетуі мүмкін. Сабақ балалардың сабақ басынан аяғына дейін жұмыспен шұғылданып отыратындай құрылуы тиіс. Үзілістер, баяулық, әрекетсіздік- тәртіп бұзушылар екенін ескеріңіз.

 • Оқушыларды мазмұны қызық материалдармен, ой салумен баулып, сабақты бақылап, үлгірімі төмен балалардың өз күшіне сенуіне көмек беріңіз.Сынып түгелдей көзден таса қалмасын. Әсіресе назары тұрақсыз, әлденемен айналысып кететіндерді назардан тыс қалдырмаңыз.Жұмыс тәртібін бұзушылардың алдын алыңыз. 

•Баға қою үшін оқушының ынтасы мен тәртібін ескеріп, оқушының білімін объективті түрде бағалаңыз.

                                                            Мұғалімдерге психологиялық кеңес

• Мұғалім шәкірттерін шын жүрекпен сүйе білуі керек және оқушылардың әдептілігін, әділеттілігін, ақыл парасаттылығын, жан-жақтылығын, ұстамдылығын, сезімталдығын бағалау қажет.
• Сонымен қатар мынандай кемшіліктермен келеңсіздіктерге қарсы тұрып, оларды жеңе білуі керек: шаршап шалдығушылық ұйқысыздық, беймазалық, аурушаңдық, басқа адамдар туралы жиі теріс ой-пікірлер айту, өзінің жұмысына салақтық, немқұрайлық, ісіне жауапсыздық, өзін орынсыз төмен ұстау, ашуланшақтық, орынсыз ұялшақтық, күдікшілдік т.б.
• Мұғалім сыртқы келбетін, өзін-өзі басқару шеберлігін, мимика және поптомимика мәнерлерін, сөйлеу шеберлігін, шешендік қасиетін, дауыс дикциясын сақтауы керек.
• Баланың мінез-құлқын қалыптастыруда мадақтау тәсілдерін қолданған тиімді. Бірақ баланың мінез ерекшелігін жете білмей артық мақтауға да болмайды. Нәтижесінде бала бойында жағымсыз мінез-құлықтар толы болады. Мысалы: тәкаппарлық, дандайсығандық т.б.теріс қасиеттер қалыптасады. Шәкіртіңіздің мінезін жақсы түсіну үшін ең алдымен оның дамуына не нәрсенің қажет екенін білуіміз керек. Ол кіммен дос, не оқиды, оқығандарын қалай қабылдайтынын әрбір мұғалім білуге тиіс.

Қазіргі біздің заманымыздың, ХХI ғасыр мұғаліміне қойылатын талаптар:

• — біріншіден, мұғалім жеке көзқарасы бар және соны қорғай білетін жігерлі тұлға және маман мұғалім болуы қажет;
• — екіншіден, мұғалімнің педагогикалық ойлау қабілеті ғылыми түрде қалыптасуы тиіс;
• — үшіншіден, мұғалім — білім негіздерін өз бетінше оқып үйренуге, оқушыны баулуға міндетті;
• — төртіншіден, мұғалім-педагогикалық ағымда баламен ынтымақтаса қызмет ететін тұлға болу керек;
• — бесіншіден, педагог әр уақытта өз бөлімін толықтырып, шығармашылығын арттыруға міндетті.

Қорыта келе, ұлы педагог К.Ушинскийдің сөзімен айтқанда: «Мұғалім -өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім. Оқуды, ізденуді тоқтатысымен оның мұғалімдігі де жойылады» деген қағидасын жадымызда ұстасақ, мұғалім де тоқыраушылықтан аман болары сөзсіз.

Мектеп психолыгының 2022-2023 оқу жылында

І жарты жылдық бойынша атқарылған жұмыстарының есебі

Мектептегі психологиялық қызметінің негізгі бағыттары:

• Психологиялық диагностика
• Психологиялық түзету-дамыту
• Психологиялық алдын-алу
• Психологиялық кеңес беру
• Психологиялық ағарту

Бұл психологиялық қызметтің І –ші жарты жылдық бойында сараптамалық жұмыстың нәтижесі:

Қараша-желтоқсан айлары бойынша диагностикалық жұмыстар саны -16. Оқушылармен жүргізілген диагностикалық жұмыстар-7, ата-аналармен-1, мұғалімдермен-1.

Ағартушылық жұмыстар саны -6. Оқушылармен-4, ата-аналармен-1, мұғалімдермен-1. 

Жеке кеңес алғандар саны-9. Оқушылармен-6, ата-аналармен-3, мұғалімдермен-0.

Топтық кеңес алғандар-25. Оқушылармен-12, ата-аналармен-7, мұғалімдермен-6.

Түзету –дамытушылық жұмыстар саны-6. Жеке-2. Топтық-4.

1-сынып оқушыларының мектепке бейімделуі жөнінде анықтама.

       Мектебімізде 2022-2023 оқу жылында 1сыныбында 6оқушы бар. Оның ішінде қыз бала-4. Ұл бала-2. 

Оқушылар мектеп жарғысындағы оқушының міндеттері мен ережелерін үнемі сақтап отырады.  Күн тәртібінің орындалуы, мектеп формасының сақталуы, күнделікті толтыруы жақсы жағдайда. 1 сыныбының жетекшісі: Үсембекова Жанат. Жоғары санатты зерттеуші маман. Бұл сыныптың да сынып жетекшілерімен  қарым-қатынасы жақсы деңгейде, оқушылар сабаққа көтеріңкі көңіл күймен келеді. Сынып жетекшілер оқушылармен  жеке, топпен, жалпылама жұмыс жасайды.  

        Сынып жетекші сынып оқушыларының мектеп өміріне бейімделуіне жағдай жасауда, оқушылар денсаулығын сақтау мақсатында күнде ертеңгілік жаттығу, сабақ барысында кемінде екі рет сергіту жаттығулары жүргізіледі. Ата-ана тарапынан үйдегі оқытуға  қадағалу бар.     

        Мектеп психологының жұмыс жоспары бойынша  14 қараша бірінші сыныптардың бейімделуін бақылау жүргізілді. Оқушылардың мектепке бейімделуі қалыпты жағдайда деген қорытынды жасалды.

Қараша  айында 1 сынып оқушыларынан  «Баспалдақ әдістемесі», «Социаметрия» әдістері  алынды.  Мақсаты: Баланың өзін-өзі бағалау деңгейін және достары арасында  орынын  анықтау. Қатысты: 6 оқушы.  

Қорытынды: Сынып оқушыларының мінездері ауыспалы соған байланысты бір-бірімен қарым-қатынастары да ауыспалы. Оқушылардың өздерің бағалауы жақсы, бір оқушы төмен.

Сыныптың қарым-қатынасы орташа деңгейде. Коррекциялық жұмыс: Сыныппен тренинг өткізу. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамытуға арналған әдістермен жұмыс.

14.11.22 күні 1 сынып оқушыларынан Керн-Йерасек тестті алынды. Мақсаты: Оқушының оқуға дайындығын анықтау.

Қорытынды: Оқушының оқуға дайындығын зерттеу барысында -3 оқушы орташа деңгейді, және 3 оқушы жақсы  деңгейді көрсетті. Оқушының оқуға дайындығын нормаға сай дегенді білдіреді. Мектепке бейімділігі қалыпты жағдайда.

«Оқушылардың зейіні мен оқу мотивациясын» анықтау мақсатында арнайы тапсырмалар алынды. Тапсырмалар арқылы оқушылардың зейіннің тұрақтылығы, мектеп пен сыныптастары арасындағы бейімделуі мен беделі анықталды. Сыныптың оқу мотивациясы төмендегідей.

Сыныптың қарым-қатынасы жақсы. Жазу, оқу, сызу, сөздік қорлары жалпы сыныптың жақсы деңгейде сынып жетекшінің тәжірбиелігінің арқасында қалыптасып келеді. Мектепке бейімделуі қалыпты.  Коррекциялық жұмыс: Сыныппен тренинг өткізу. Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамытуға арналған әдістермен жұмыс.

17.11.22 күні 1 сынып оқушыларымен оқушылардың мектепке бейімделуін анықтау.  Оқушылардың бір-біріне деген қарым-қатынасын бақылау мақсатында  «Кел танысайық» тренингі өтті. Барлық оқушылар өте белсенді қатысты. Өздерінің сүйікті істері, достары, мектепте оқығандары ұнайтындарын айтты.

Сондай- ақ  тренинг барысында  баланың өзін-өзі бағалау деңгейін және достары арасында  орынын  анықталды.Сынып оқушылары тату, кейде мінездеріне байланысты өзгеріп отырады. Өз ойларын еркін анық жеткізе алады. 

4.11.22 күні 2  сынып оқушыларымен  «Мен және отбасым» тақырыбында сурет алынды.Мақсаты: Оқушылардың отбасындағы рөлі мен қарым-қатынасын анықтау.Қатысқан оқушылар саны- 6.

12.12.22 күні  3сынып оқушыларымен оқушылардың  өзін-өзі бағалауын анықтау.  Сынып арасындағы қарым-қатынасын бақылау. Мінез ерекшеліктеріне мән беру  мақсатында тренинг өтті. Қатысқан оқушылар саны-7. Тренинг барысында оқушыларға психологтың қызметі, қандай көмек көрсетілетіндігі айтылды. Оқушылар өз ойларын ортаға салып, пікір алмасты. Оқушылардың өздерін қаншалықты бағалайтындықтарын анықтау мақсатында «Менің жақсы қасиетім» деген жазбаша жұмыс берілді. Оқушылар өз бойындағы ұнайтын, ұнамайтын қасиеттерін жазды.Жаттығу қорытындысы бойынша оқушылардың көбі жақсы қасиеттерін айтқанда қиналды. 

    Оқушылардың есте сақтау, криативті ойлауын дамыту мақсатында «Сызықтарды екі қолмен жалғастыр» жаттығуы берілді. Оқушылар екі қолмен жазғанда басында аздап қиналды. Біра-ақ тапсырма балаларға өте ұнады.  Оқушылардың көңіл күйлерін көтеру үшін тренинг соңында «Айдаһар» ойының ойнады. Қорытынды: Тренинг барысында, жаттығуларды орындағанда ерекше бақылау мен арнайы жұмысты қажет ететін оқушылар анықталды. Олар: Ұзақ Мирас (тұйық, бейімделуі ұзақ). Аталған балалармен алдағы уақытта тренингтер өткізіліп, психологиялық түзету жұмыстары жүргізіледі.

08.12.22 күні 4 сынып оқушыларымен социаметрия әдісі алынды. Қатысқан оқушылар саны-11 Мақсаты: Оқушылардың оқу мотивациясын анықтау. Сынып арасындағы оқушылардың қарым-қатынасын байқау. Оқушылардың сынып жетекшісімен, пән мұғалімдермен қарым-қатынасын анықтау.

Сынып оқушылары бір-бірімен ара қатынастары жақсы. Мұғалімдермен қарым-қатынасы жақсы. Жалпы сыныптың сөздік қоры жақсы дамыған. Қиялдары, есте сақтау қабілеттері орташа. 

Қиындық тудыратын пәндері: Екі оқушыға ағылшын,орыс т, матем.  төрт оқушыға-математика пәні.

Ұнататын пәндері: музыка, қазақ тілі, әдебиет, сурет, дене тәрбиесі. Сынып оқушылары бос уақыттарында кітапханаға барады. Үш оқушы Дулат, Сержан және Мирас күреске қатысады.

Қорытынды. Жалпы сыныптың оқу мотивациясы мен бір-біріне деген қарым-қатынастары жақсы.  Мектепішілік сайыстарға, мерекелік іс-шараларға белсенді қатысады. Оқушылар сынып жетекшесімен жақсы қарым-қатынаста.

Бақылауды қажет ететін қандас екі қыз Айман мен Шолпан. Сөздік қоры аз, тұйық өте жуас мінезі бар. Бейімделуі орташа. Шектелген ортада ғана ашылады. 

Оқушылардың орта буынға бейімделуі барысында жүргізген жұмыстар туралы анықтама.  Желтоқсан 2022 ж.

Мектебімізде 5сыныбында 9 оқушы, оның ішінде  4- ұл, 5-қыз оқиды. Мектеп жарғысындағы оқушының міндеттері мен ережелерін үнемі сақтап отырады.  Күн тәртібінің орындалуы, мектеп формасының сақталуы, мектепішілік шараларға қатысуы жақсы.

                5 сыныбының орта буынға бейімделуі жақсы. Анықтау мақсатында оқушылардың оқу әрекетінің мотивациясына арналған сауалнама алынды.

Сауалнама нәтижесінде сынып оқушылардың көбі жақсы көңіл күймен келетіндіктерін айтты. Оқушылардың пәнге деген көзқарастарын анықтауда Жомарт,Бағдаулет, Ернар ағылшын пәнінен оқуда аздап қиналатындықтарын көрсеткен. Жомарт математика сабағынан да қиындық тудыратындығы анықталды. 

Оқушылардың барлық мұғалімдер мен және сынып жетекшілермен қарым- қатынасы өте жақсы.  Оқушылардың есте сақтау қабілетін анықтау барысында 5  сыныбы бойынша есту арқылы есте сақтау-  25% , көру арқылы есте сақтау-  55%, көріп –қайталау арқылы есте сақтау- 75% нәтиже көрсетті.

  Сынып оқушыларымен «Мен өмірді сүйемін», «Мен және менің әлеуметтік рөлім» , «Өз мінез құлқынды қалай тәрбиелейсің?» атты тақырыптар да психологиялық тренингтер  өтілді .Онда оқушылар өздерінің жас ерекшеліктеріне қарай нені білу керек екендігін білді. 5- сыныптың бастауыш сыныптан қандай айырмашылықтары бар екендігі туралы ойларын ортаға салды. 

    Оқушыларға мейірімділік, көңіл-күй, пәнге деген қызығушылық (көрнекіліктер),  мұғалімнің көңіл аударуы қажет.  Оқушыларымыздың мінез-құлқына келетін болсақ , мұғалім зейінін көбірек қажет ететін оқушылар бар. Олар: Айтқан Жомарт (өте еліктегіш ), Тілеукен Ернар (ұшқалақ тынымсыз).  Жалпы 5-сыныптың бейімделуі қалыпты жағдайда өтуде.

17.11.22 күні  5 сынып оқушыларынан  сауалнама алынды. Қатысқаны:9. Мақсаты: Оқушылардың оқу мотивациясын анықтау. Сынып арасындағы оқушылардың қарым- қатынасын байқау. Оқушылардың сынып жетекшісімен, пән мұғалімдермен қарым-қатынасын анықтау.Сауалнама нәтижесінде сынып оқушылардың көбі жақсы көңіл күймен келетіндіктерін айтты. 

 Жеке жұмыс істеуді қажет ететін бір оқушы Тілеукен Ернар.Өте ұшқалақ, өз ойын ашық айта алады қу.Артық сөз көп айтады. Бойында бір қорқыныш бар. Ренжігіш тұстары да байқалды. Өзін жалғыз сезінеді. 

Коррекциялық жұмыс: сынып ұлдарымен, қыздармен жекелей кеңес өткізілді. Ермен жеке жұмыс жүргізілуде. Үйірмелерге қатысуға бағыт беру.

09.12 күні 7 сынып оқушыларынан сауалнама алынды. Мақсаты: Оқушылардың оқуға деген көзқарасын білу. Сынып арасындағы оқушылардың қарым- қатынасын байқау. Оқушылардың сынып жетекшісімен, пән мұғалімдермен қарым-қатынасын анықтау.7 сынып оқушылары бір-бірімен өте тату. Мұғалімдермен қарым-қатынасы жақсы. Сабаққа ынталары жақсы. Сынып жетекшімен ара қатынастары жақсы.  Оқушылардың 1-уі «Біреу ренжітсе, сынып жетекшіге айтасын ба?» сұрағына «жоқ»-деп жауап берген.4.11-8.11 күндер аралығында 5-11 сыныптар арасында оқушылардың оқу мотивациясын анықтау мақсатында сауалнамалар алынды.18.11.22 күні 8 сынып оқушыларымен «Мен өмірде қандай жетістікке жете аламын?» тақырыбында тренинг сабақ өтті. Қатысқан оқушылар саны: 6 Мақсаты: Балалар арасындағы қарым-қатынасты нығайту, адамгершілік қасиетін жоғарлату. Өмірде өз орындарын дұрыс табуға көмектесу.

22.11.22 күні 11 сынып оқушыларынан тест алынды. Қатысқан оқушылар саны:6 Қатыспаған:1 оқушы (себепті) Бурымтай Асылбек. Мақсаты: 11 сынып оқушылардың қандай пәнге деген қызығушылықтарын анықтау. ҰБТ-да таңдаған пәндерін білу.Барлық оқушылар толық жауап берді. 22.11 күні 11 сынып оқушыларының ата-аналар жиналысы өтті. Жиналыс барысында болашақ түлектердің таңдау пәндері, ата-ана тарапынан қолдау көрсету сынды психологиялық кеңес ұсынылды. «Мамандық таңдауда ата-ананың рөлі» тақырыбында ата-аналардан сауалнама да алынды.

9.12.22 күні 7 сынып оқушыларынан тест алынды. Қатысқаны: толық 15 оқушы. Мақсаты: Оқушылардың интернетке тәуелділігін анықтау. Сонымен бірге Буллинг, Кибербулинг туралы видео ролик көрсетіліп түсіндіру жұмыстары да жүргізілді.Қандай әлеуметтік желілерді қолданатының білу. Сауалнама нәтижесі бойынша оқушылар ВК, инстраграм,ватцап желілеріне кіретінін жазған. Күніне қанша уақыт отырасың 1-2 сағат интернетті қолданады.

Не үшін қолданасың сауалына оқушылар достарымен сөйлес, ән тыңдау, ойын ойнау, уютубта отыру деп жауап берді. 1 оқушы ойын ойнайды. 1 оқушы қажетті ақпарат алуға және достарымен сөйлесуге, екі оқушы музыка тыңдайды.

6. Сабақта инернетті қолдана ма? Сондай-ақ оқушылардың 100 пайызы сабақ үстінде интернетті мүлдем қолданбайтындығын көрсетті. Оқушылардың әлеуметтік желіліге күніне 1-2 рет қолданатындығы анықталды.

Қорытынды: Сынып оқушыларың интернетті, әлеуметтік желіні қолдану біледі, интернетке деген тәуелділік жоқ екендігі байқалды.

2022 жылдың 4 қазан күні сынып жетекшілерінен сауалнама алынды.  Мақсаты: Сыныптағы проблемалық ахуалды, беделді, тұйық оқушыларды анықтау. Сауалнама көмегімен жеке оқушыларды  зерттеу. Сауалнама 7 сұрақтан құралған. Жалпы сынып жетекшілер саны 11. 

Сауалнама нәтижесінде келесілер анықталды. Жалпы мектепішілік сыныптың сынып жетекшілермен қарым-қатынасы: «Жоғары» - 6, «Орташа»-11, «Төмен»-2. Жалпы мектепте -тұйық оқушы, өз ойын ашық айта алмайтын ұялшақ оқушылар саны-18. (Айткан Айман мен Шолпан,Ұзақ Ақпейіл, Нұржігітқызы Айша, Батырхан  Жалғас,Молдажан Айзере,Қадыр Ақторғын,Бахытнұрұлы Мақсат,Айтқан Сымбат,Молдажан  Орынбасар,Қуанышбай Мирас)       

Ұстаздардың тіл табыса алмайтын оқушылар жоқ.  Агрессивті мінез-құлықты оқушылар саны-1. ( Тілеукен Е, Нұрахмет Н, Нұрахмет М.) Қорытынды: Оқушылардың оқу мотивациясы мен ұстаздармен қарым-қатынасын анықтау мақсатында  сауалнамалар алынып, психологиялық диагностика жүргізілеіп, анықталған оқушылармен психологиялық түзету жұмыстары жүргізіледі.

28.11 күні мұғалімдер арасында  «Ұжымды біріктіру. Эмоциялық көңіл күйлерің көтеру» мақсатында тренинг өткізілді.

5-19.12 аралығында Жамбыл мектебінде 8-9 орыс-қазақ сыныптарына «Психологиялық денсаулықты нығайту» бағдарламасы жүргізілді. Оқушыларға апта сайын дәріс сабақтар өткізілді. Ата-аналарға жиналыс өткізіліп презентациямен, жалпы бағдарлама туралы ақпарат берілді. Бағдарлама соңында оқушылардан сауалнама алынып, қорытындысы шығарылды.

22.11.22 күні қызбалалардың қауіпсіздігі мен сауаттылығын арттыру. Ерте жүктіліктің алдың алу  мақсатында 7-11 сынып қыздары арасында дәріс сабақ өтті.Қыздарға ерте жүктіліктің зияны жөнінде. Адам денсаулығы мен болашағына  тигізер зардабы жөнінде мектеп медбикесі дәріс оқыды. 

 Дәріс барысында қыздарға презентация көрсетілді. Етеккір жөнінде ақпарат берілді. Дәріс соңында мектеп психологы құпия түрде сауалнама алды. Мектеп психологы қыздардан  сауалнама алды. Сауалнама нәтижесі төмендегідей.

Ерте жүктілікке қыздардың барлығы теріс көзқараста екендігін көрсеткен. 8 оқушы ерте жүкті болудың себебі махаббатқа деген беріктілік деп түсінгені байқалды.  3 оқушы ата-ананың мейірімі мен көңіл бөлуінің жоқтығынан деген көзқараста екендігі анықталды.  

Дәріс қорытындысы бойынша: 7-11 қыздары ақпарат көздерімен таныс, бастапқыдан қарағанда ерте жүктіліктің қаншалықты зиян екендігі анық түсіне біледі. Қыздарға ата-ана қамқорлығы мен мейірім жетіспейтіндігі жөнінде ата-аналарды  хабардар ету.

19.12 күні МАД тобының оқушыларымен жұмыс жүргізілді. Мақсаты оқушылардың бейімділігін, есте сақтау, сөздік қорларын, зейін аударуын анықтау. 

20.12 күні мектепішілік ата-аналар жиналысы өтті. Жиналыста  І-ші жарты жылдық бойынша мектеп психологының жүргізілген жұмыстардымен ата-аналарға есеп берілді. Қысқы демалыста балалардың қауіпсіздігі, әлеуметтік желі мен интернетті оқушылар тиімді пайдаласын деген ата-аналарға кеңестер ұсынылды. 

         Мектебімізде І жартыжылдық бойында алынған сауалнамалар саны-10. 

( оқу мотивациясын анықтау, социометрия, қызығушылық картасы, ерте жүктіліктің алдын алу, интернетке тәуелділікті анықтау, агрессивті мінезді анықтау,  тәуекел топты анықтау, мұғалімдер және ата-аналардан сауалнамалар алынды).

Әлихан Бөкейхан атындағы орта мектебі 2022-2023 оқу  жылындағы  мектеп психологының жарты жылдық атқарылған жұмыстардың SWOT талдауы

Психологиялық қызметтің мақсаты:білім беру ұйымдарында білім алушылардың психологиялық денсаулығын сақтау, қолайлы әлеуметтік – психологиялық жағдай жасау және білім беру үдерісіне қатысушыларға психологиялық қолдау көрсету.

Психологиялық қызметтің міндеттері:

1)білім алушылардың тұлғалық және зияткерлік дамуына ықпал ету, өзін – өзі тәрбиелеу және өзін – өзі дамыту қабілетін қалыптастыру;

2)білім алушыларға ақпараттық қоғамның жылдам дамуында олардың табысты әлеуметтенуіне психологиялық тұрғыдан жәрдем көрсету;

3)білім алушыларды психологиялық – педагогикалық зерделеу негізінде әрбір білім алушыға жеке тәсілді қамтамасыз ету;

4)психологиялық диагностиканы жүргізу және білім алушылардың шығармашылық әлеуетін дамыту;

5)психологиялық қиыншылықтар мен білім алушылардың проблемаларын шешу бойынша психологиялық түзету жұмыстарын жүзеге асыру;

6)білім алушылардың психикалық денсаулығын сақтау;

7)психологиялық проблемаларды шешуде және оқу – тәрбие жұмыстарының қолайлы әдістерін таңдауда ата – аналар мен педагогтерге консультациялық көмек көрсету;

8)білім беру үдерісі субъектілерінің психологиялық – педагогикалық құзыреттілігін көтеру.

Психологиялық қызмет жұмысының негізгі бағыты және мазмұны

 Психологиялық қызмет психодиагностикалық, 

консультациялық, 

ағартушылық – профилактикалық, 

түзету – дамытушылық және әлеуметтік – диспетчерлік бағытта жүзеге асырылады.

1. Психодиагностикалық бағыттар:

1) білім алушылардың психикалық дамуын анықтау мақсатында оларды психологиялық диагностикалау; 

2) білім алушылардың бейімделуі, дамуы мен әлеуметтенуі мақсатында оларды кешенді психологиялық тексеру;

3) білім алушылардың қабілеттілігі, қызығушылығы мен икемділігін психологиялық диагностикалау;

4) психологиялық диагностиканың қорытындысы бойынша психологиялық тұжырымдар мен ұсыныстарды дайындау.

2. Консультациялық бағыттар:

1) білім алушыларға, ата – аналар мен педагогтерге олардың сұранысы бойынша консультация беру; 2) білім алушыларға, ата – аналар мен педагогтерге жеке тұлғалық, кәсіптік өзін – өзі айқындау проблемалары және қоршаған ортамен өзара қарым – қатынастар бойынша жеке және топпен консультация жүргізу; 3) күйзелістік, жанжалдық, қатты эмоционалды күйзелістік жағдайда болып табылатын білім алушыларға психологиялық қолдау көрсету; 4) тұлғааралық және топаралық жанжалдарды шешуде делдалдық жұмыстарды ұйымдастыру.

3. Ағартушылық – профилактикалық бағыттар:

1) білім алушылар мен педагогтердің өзін – өзі айқындауына, кәсіптік өсуіне ықпал ету; 2) білім алушылар бейімсіздігінің алдын алу; 3) білім алушылардың әлеуметтік мінез – құлқының алдын алу; 4) педагогтерді аттестаттауды әлеуметтік – психологиялық сүйемелдеу; 5) әдістемелік бірлестіктер мен педагогикалық кеңестің жұмысына ықпал ету.

4. Түзету – дамытушылық бағыттар:

1) жеке тұлғалық өсуге арналған тренинтер өткізу; 2) білім алушылар мен педагогтердің тұлғалық, интеллектуалдық, эмоционалды – жігерлік, шығармашылық даму үйлесімділігі бойынша психологиялық түзету және дамыту сабақтарын ұйымдастыру; 3) жанжалдық тұлғааралық қатынастарды түзетуді жоспарлау.

5. Әлеуметтік – диспетчерлік бағыттар:

1) педагог – психологтың және кең көлемде талап етілетін мамандардың кәсіптік құзыреттілігі, функционалдық міндеттері шеңберінен шығатын проблемаларды шешу бойынша (дефектологтарға, логопедтерге, тифлопедагогтарға, т.б.) аралас  - мамандармен жұмыс жүргізу; 2) әлеуметтік – медициналық – психологиялық қызметтер туралы банкін қалыптастыру; 3) аралас – мамандармен және шұғыл жағдайда көмек көрсету бойынша мүдделі органдармен өзара әрекет нәтижелерінің мониторингін жүргізу.

Күтілетін нәтиже: жеке тұлғалардың шығармашылық қабілетін дамиды, қызығушылығы  артады,  мұғалімдер, ата-аналар, оқушылар  қажетті психологиялық көмек алады;

S Осы оқу жылында жоғарыдағы  мақсат міндеттерге  жету жолында  жоспарланған іс -шаралар  атқарылды. Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2021 жылғы 16 қыркүйектегі № 472 бұйрығы бекітілген психологиялық қызметтің жұмыс жоспарын басшылыққа алына отырып, ғаламтор желілерінің қосымша материалдарын  қолдана отырып жоспарлар жасалып мекеме басшылығымен бекітілді. 

W  Оқушыларға шығармашылық тапсырмаларды көбірек беру. Үлгерімі төмен  оқушымен жеке жұмыс жүргізу.Дарынды және  талантты  оқушыларды   анықтап, олардың    қабілеттерінің дамуына жағдай жасау.Оқушыларды ғылыми жоба жұмыстарына көбірек қамту.Тәжірибе алмасып отыру керек.  

О. Оқушылардың АКТ мен жұмыс жасауға құлшынысы. Мектеп тренері  және курста бірге болған әріптестерімен кез-келген уақытта байланысқа шығуы, пікір алмасу мүмкіндігі. 

Пән мұғалімдері сабақтарына күнделікті қалыптастырушы бағалауды дұрыс қолдануда, сабақтарын өмірмен, қоршаған ортамен байланыстырып өтуде. Сын тұрғысынан шыңдалған ойлаудың арқасында оқушы білім негіздерімен толығып, болашақты ойлауға құлшыныс алады. Оқушылар өз ойларын ашық айтуға, басқалардың ойын тыңдауға үйренеді. 

Осы дағдыларды негізге ала отырып:

Оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтары оянды.

Ойлау қабілеттерін арттыру барысында сөздік қоры дамыды.

Өздігінен ойларын еркін жеткізе білуге үйренді.

Өз ойын еркін айтуына  мүмкіндік берілді.

Ойын дамыта өзгертеді.

Шығармашылық жұмыстағы еркіндікке мүмкіндік .

Кез келген мәселені өзінше шешеді.

Баға беруге, таңдау жасайды.

Оқығанын өмірмен байланыстыруына, өмірде қолдана алуына мүмкіндік беріледі.                                                                                                                                   

Т Мұғалімдердер, ата- аналар мен оқушылардың оқу тәрбие саласындағы және сабақтын тыс іс-шараларға  қызығушылығын арттыру. Оқушылардың белсенділігін арттыру.

• Мұғалімнің көмегінсіз өз беттеріммен шығармашылықпен жұмыс жасауға дағдыландыру 
• Сабақ жоспарларына қол жетімді мақсат қою, уақытты тиімді 
• Дарынды және үлгерімі  төмен оқушылармен жұмысты жандандыру
• Ақпаратттық техналогияларды сабаққа  тиімді  қолдану 
• Интернет желісін тиімді пайдалану